Suchoj SU-27
Su-27 to najbardziej awangardowy i jednocześnie, wraz z MiG-29, najbardziej popularny rosyjski seryjny samolot myśliwski ostatnich lat. Wielokrotnie prezenowany był na międzynarodowych pokazach lotniczych, zawsze zdobywając tam uznanie nie tylko za swoje własności, ale też urodę.

Rys. 1. SU-27 w locie
Decyzję o jego budowie podjęto w związku ze zmianą koncepcji użycia lotnictwa myśliwskiego pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku w ZSRR. Rozpoczęto wtedy pracę nad przechwytującymi samolotami myśliwskimi, które miały stanowić przeciwwagę dla amerykańskich samolotów myśliwskich McDonnell Douglas F-15 Eagle.
Jego przeznaczeniem jest przechwytywanie celów powietrznych, a także wywalczanie przewagi w powietrzu. Produkcja seryjna Su-27 ruszyła w 1982 r., na podstawie prototypu T-10S. Samoloty produkowano w dwóch, niemal nieróżniących się od siebie modyfikacjach: Su-27S przeznaczonych dla Sił Powietrznych i Su-27P dla lotnictwa Obrony Powietrznej.
Pomimo że prace nad nim trwały nie przerwanie od końca lat sześćdziesiątych, a do służby w armii ZSRR wprowadzono go w 1984r., jego istnienie długo było utrzymywane w tajemnicy. Po raz pierwszy samolot Su-27 pokazano w maju 1989 r. na salonie lotniczym w Paryżu. Później był on pokazywany wielokrotnie, m.in.: w Singapurze, Farnborough (Wielkiej Brytanii), Abbotsford (Kanada), Oklahoma City (USA), Dubaju (Zjednoczone Emiraty Arabskie). W Polsce samolot pokazano po raz pierwszy w sierpniu 1991 r., w Poznaniu. W połowie 1991 r. pierwsze Su-27 sprzedano za granicę: 8 sztuk Su-27SK otrzymały Chiny, a w 1992 roku dalsze 16 sztuk. Po rozpoczęciu produkcji seryjnej i wprowadzeniu go do uzbrojenia trwały nadal prace nad kolejnymi wariantami samolotu Su-27
Samolot Su-27 jest jednomiejscowym samolotem myśliwskim (istnieje także wersja dwumiejscowa szkoleniowo-bojowa) przechwytującym, przeznaczonym do przechwytywania celów powietrznych, zwłaszcza nisko latających, w każdych warunkach atmosferycznych. Samolot jest zbudowany w układzie dwusilnikowego, wolnonośnego średniopłata. Konstrukcja metalowa, głównie stopy aluminium z wykorzystaniem stopów tytanu.
Pierwsze seryjne samoloty Su-27 otrzymało Centrum Przygotowania Bojowego Pilotów Sił Powietrznych w Lipiecku a następnie w grudniu 1984 roku pułk myśliwski stacjonujący w pobliżu Komsomolska nad Amurem. Oficjalnie samolot Su-27 został przyjęty na uzbrojenie w 1985 roku. Wtedy też zaczęto je wprowadzać do następnych pułków myśliwskich.
W momencie rozpadu ZSRR część tych samolotów została przyjęta przez siły zbrojne państw powstałych w wyniku rozpadu ZSRR. W ten sposób samoloty te znalazły się na wyposażeniu lotnictwa Ukrainy, Białorusi i Kazachstanu. Ponadto samoloty te znalazły się na wyposażeniu lotnictwa chińskiego, które zakupiło je w Rosji, a także podjęło ich produkcję licencyjną. W Chinach samoloty te oznaczone jako J-11 zakupił Wietnam. Samolotami wersji Su-30MK dysponuje również lotnictwo Indii, które zakupiło w Rosji. W latach 1991-1994 Białoruś odsprzedała USA 4 tego typu samoloty.
Po raz pierwszy samoloty Su-27 wzięły udział w działaniach bojowych w trakcie konfliktu gruzińsko-abchaskiego. W dniu 19 marca 1993 roku gruzińska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła w pobliżu Suchumi rosyjski samolot Su-27 rakietą przeciwlotniczą. Jest to pierwszy znany przypadek zestrzelenia samolotu tego typu.
Samoloty te brały udział w wojnie Etiopii z Erytreą (1998-2000). Etiopskie Su-27 wykonywały misje patrolowe, a także służyły jako eskorta myśliwska dla samolotów MiG-21 i MiG-23, których używano jako bombowce. W czasie wykonywania tych misji udało im się zestrzelić cztery MiG-i 29 Erytrei, stąd nadano im przydomek "MiG Killers". Część z etiopskich Su-27 była pilotowana przez ukraińskich i rosyjskich instruktorów. Etiopia posiadała i w dalszym ciągu posiada 6 samolotów tego typu. Po wojnie Erytrea zakupiła kilka Su-27 w Rosji.
|